Kind in Indie

Op 23 maart verschijnt het boek ‘Kind in Indië - opgroeien in de kloof tussen kolonialisme en onafhankelijkheid’ van schrijver Michelle van den Berg. In de jaren vijftig komen veel mensen vanuit Nederlands-Indië naar Nederland. Onder hen veel kinderen, vaak geboren in Nederlands-Indië en opgegroeid in de periode tussen kolonialisme en onafhankelijkheid. Hun kinderjaren zijn getekend door de Tweede Wereldoorlog, de jappenkampen, de bersiapperiode en de repatriëring. Zij dragen de herinneringen aan deze tijd voor altijd bij zich.

Een van hen is Maud Wurster-Winter, in 1939 geboren op het eiland Sumatra. Binnen haar familie werd er weinig gesproken over de gevolgen van de oorlog. Kleindochter Michelle van den Berg was nieuwsgierig naar de herinneringen van haar oma en besloot haar te interviewen en het verhaal op papier te zetten. Geïntrigeerd door het verhaal van haar oma zocht ze nog zeven andere mensen op die over hun tijd als kind in Indië wilden vertellen.

“Het verhaal van mijn oma is nooit helemaal verteld en was iets waar binnen onze familie weinig over werd gesproken. Ik was geïnteresseerd in haar jeugd en ik denk dat er meer (klein)kinderen zijn die meer willen weten over de geschiedenis van hun familieleden uit Nederlands-Indië. Al is dit boek niet enkel voor hen, het is bedoeld voor iedereen die daarover wil lezen. Ik vind het belangrijk dat deze verhalen worden verteld omdat geschiedenis zich herhaalt, oorlog is iets van alle tijden.” – Michelle van den Berg

Van elk van de acht geïnterviewden maakte kunstschilder Herma van Bolhuis drie schilderijen: een portret, een model in interieur en een Indische herinnering. Deze schilderijen zijn in het boek opgenomen. De combinatie van persoonlijke verhalen en schilderijen in impressionistische stijl zorgen voor een bijzondere inkijk in de levens van de geïnterviewden.

Prof. dr. Fridus Steijlen schetst in de inleiding de historische context van Nederlands-Indië om de persoonlijke verhalen te duiden. Hij behandelt onder meer het kolonialisme, de Nederlandse aanwezigheid in de Indonesische archipel, de Japanse bezetting en de revolutieperiode.

Michelle van den Berg heeft in 2019 haar master neerlandistiek behaald aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens en na haar studie heeft ze gewerkt als eindredacteur bij Dagblad van het Noorden. Sinds 2022 is ze werkzaam als projectleider bij uitgeverij Koninklijke Van Gorcum. Haar liefde voor lezen en schrijven in combinatie met de interesse voor de menselijke kant van de geschiedenis van Nederlands-Indië vormden de aanleiding om deze acht verhalen, waaronder dat van haar oma, vast te leggen in een boek.

Fridus Steijlen is honorary fellow bij het KITLV (Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde) en emeritus hoogleraar Molukse Migratie en Cultuur in Comparatief Perspectief aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij schreef meerdere boeken en artikelen over Molukkers en Indische Nederlanders. Steijlen was coördinator van de Stichting Mondelinge Geschiedenis Indonesië, in welk kader 724 mensen werden geïnterviewd. In het onderzoeksprogramma ‘Onafhankelijkheid, Dekolonisatie, Geweld en Oorlog in Indonesië, 1945-1950’ was hij medeverantwoordelijk voor het project ‘Getuigen & Tijdgenoten’, waarvoor in Nederland en Indonesië persoonlijke verhalen werden verzameld.