Plukken en verwerken van vlierbloesems

De vlier bloeit ongeveer drie weken in de periode van half mei tot half juni, afhankelijk van het weer. De vlierbloesempluk markeert voor velen het begin van het plukseizoen. Van de geurige roomwitte bloesem maak je siroop voor een bijzondere dorstlessende limonade. Of gelei die geweldig goed combineert met aardbeien, chocolade en vanillesmaken. De verse bloemen kun je (nog aan hun steel) in een dun beslagje dopen en dan frituren of afgerist bij het bakken in het pannenkoekbeslag strooien. Je kunt de bloemen ook drogen en als thee gebruiken.

De bloesempluk is een leuke bezigheid op een mooie voorzomerdag en je hebt niet veel nodig om al iets lekkers te maken. Pluk de bloesem droog en overdag bij mooi weer, als je ze ook ruikt. Een rijpe bloem laat bij aanraken groengeel stuifmeel los, heeft geen gesloten bloemknoppen meer en nog geen bruinige verkleuring. De noodzaak voor een vroege ochtendpluk is een fabeltje. Gebruik de bloesem zoals je deze plukt, dus niet gewassen. Kom je niet gelijk aan verwerken toe, vries ze dan in, bij voorkeur vacuüm getrokken.

Het gemakkelijkst oogst je de bloesems door je hand vanaf achter de bloesem naar de bloemetjes toe te schuiven, waarbij je de steel tussen je duim en wijsvinger door laat glijden. Ben je bij de bloemetjes, dan knijp je het bloemscherm iets samen en knipt…
Voor het welzijn van de vlier is het aan te bevelen de bloemen te knippen met een scherpe (snoei-) schaar. Je knipt net achter het punt waar de “paraplubaleinen” van de bloempjes samenkomen (zie foto 1). Je maakt dan maar 1 wond. Vervolgens kun je dichter op de bloempjes de uitwaaierende steeltjes in één keer afknippen (zie foto 2). Bij de zeer grote schermen met dikke stelen die sommige vlieren hebben is dit laatste noodzakelijk, maar bij de kleinere dunnere schermen hoeft het niet per sé.

Het gemakkelijkst doe je de geplukte bloesems in een wijde emmer of rubbermand. Druk ze niet te stevig aan. Kom zo weinig mogelijk met je handen aan de oogst. Verwerk je oogst altijd zo snel mogelijk.

Maak eenvoudig een heerlijk zomerse vlierbloesemsiroop
Doe een afsluitbaar emmertje, grote weckpot, of wat je ook gebruikt, half vol met bloemen (2 maal geknipt), los gestort en dan licht aangedrukt (ongeveer 150-175gr voor een 2,5l emmertje).
Vervolgens vul je de container overlopend vol met koud kraanwater en drukt er dan het deksel op, zodat er geen lucht meer boven staat.
Koel weggezet, zeg tot 20 graden, heb je dan na 2 dagen je bloesemextract. Is het veel warmer, dan moet je na een dag het bloesemextract verder verwerken.
Als het bloesemextract klaar is scheid je het sap van de bloemen. Je kunt dat doen door te zeven of, bij voorkeur, door het sap af te hevelen door een fijne doek. Hier geldt: hoe minder beroering, hoe helderder je sap. Zeven door een heel dicht geweven doek kan een groot deel van het stuifmeel tegenhouden. Je wilt sowieso alle vaste deeltjes kwijt, omdat deze als ze gaan drijven later schimmel kunnen geven.

Om siroop te maken moet je minimaal een hoeveelheid suiker (of andere zoetigheid) toevoegen aan het bloesemextract. Wij gaan voor bietsuiker, omdat dit een heel neutrale bijdrage levert en zodoende de bloesemsmaak geheel in z’n waarde laat. Een siroop zonder zuur is op het eerste gezicht lekker, maar eigenlijk weeïg en weinig spannend. Zowel citroenzuur als sap van verse citroenen kan gebruikt worden.

Ingrediënten en werkwijze

• 2 liter vlierbloesemextract (uit 2,5l emmertje)
• 2,5 kg suiker (dit is de hoeveelheid die een zeer langdurige conservering geeft)
• 60 gr citroenzuur voor een hele frisse limonade of sap van 4 citroenen voor een gematigd frisse limonade met “lemony” twist.

Je kunt deze hoeveelheden schalen naar een andere hoeveelheid. Roer het citroenzuur door het extract. Voeg de suiker toe en breng het geheel al roerend tot tegen de kook en vul hiermee flesjes of potten die goed ontsmet zijn en sluit deze direct na het vullen. Voor limonade aanlengen met zo’n 5-6 delen water.
Overweeg je minder suiker te gebruiken, reduceer dan ook de hoeveelheid zuur.
Gebruik je siroop als limonade, om aardbeien te marineren, in een vinaigrette of sprenkel een beetje over een plak gele cake.

In het kookboekje van Culibes, “Feest vlieren in je keuken” staan inspirerende recepten met vlierbloesemsiroop.