Hoefjesdag

Vorig jaar rond deze tijd liep Boer fluitend op het erf. De weilanden lagen er bij als biljartlakens en de melkkoeien liepen op 6 april al buiten. De melkprijs was hoog en Boer kocht zo maar drie blokjesblouses tegelijk…

Hoe anders is dit voorjaar. Verkouden en met pijnlijke botten vertrekt Boer ’s ochtends naar de stal. Muts en handschoenen zijn eind april nog niet opgeborgen. De dag na koningsdag vroor het op sommige plaatsen in het oosten 9.7 graden ‘op klomphoogte’. De toppen van het gras vroren nachtenlang kapot en de melkprijs daalde flink.

Kortom, Boer mopperde heel wat af dit voorjaar. De koeien waren ook niet blij. Boos keken ze toe hoe Boer de vaarzen en pinken naar een perceel in het bos bracht. Waarom zij niet? Het jongvee hoeft nog niet te werken, maar de melkkoeien hebben een belangrijke taak: een stabiele melkproductie leveren. Een paar natte, koude dagen als de koeien buiten lopen en de productie keldert. Boer heeft weinig grond rond de boerderij, dus daar is het gras snel op.

Op 26 april was het dan eindelijk ‘hoefjesdag’: tijd voor de koeiendans. Boer opende de staldeur en daar verscheen de neus van de dapperste koe. Bertha begon te rennen en de rest denderde achter haar aan. Eenmaal buiten sprongen ze in het rond en renden van de ene kant van het weiland naar de andere. Na een half uurtje uitrazen begonnen ze te grazen en was alles weer gewoon. Voor een tijdje.

Het naar buiten doen van de kalfjes vereist een andere aanpak. Ik snapte in mijn eerste boerderijjaar niet wat het probleem was: je doet de staldeur open en de beestjes huppelen naar buiten. De kalfjes zijn echter geboren in de stal en weten niet wat buiten is. Dus spande Boer linten waar wij, de hulptroepen, achter moesten staan. Als vogelverschrikkers. De kalfjes moesten een stukje over het erf lopen, voor ze van de stal in het weiland waren. Het duurde een uur voor we ze zover kregen. Ze durfden niet… Eenmaal in de wei renden de dametjes richting het prikkeldraad waar stroom op staat. BULK. Het kalf weet nu voor de rest van haar leven wat stroom is. Aan de andere kant maar eens proberen. BULK. Zielig maar duidelijk. Toen liep het spektakel uit de hand. Eén Berthaatje sprong dwars door het prikkeldraad en rende, onder het bloed, richting de weg. Ze draaide zich gelukkig om, zag koeien in het weiland van de buurman staan, sprong weer dwars door het prikkeldraad, maar stond in ieder geval veilig bij andere koeien. Boer herstelde de draden en het vereiste heel wat naoberschap om het kalf in het weiland te krijgen waar ze woont. Gelukkig had ze geen ernstige verwondingen.

Sindsdien pakt Boer het anders aan. De kalfjes gaan één voor één naar buiten. Hij doet het kalf een halsband om met een touw. Hij sleurt het kalf de wei in, terwijl het bokt en schopt. Daarna bindt Boer het dier aan een paal. Het kalf rent paniekerig rondjes om de paal en probeert los te komen. Van uitputting valt het op de grond. Dan laat Boer haar los. Het ziet er niet leuk uit, maar een gewond kalf door het prikkeldraad is ook zielig. Dan maar even de dierenbeul uithangen.